MYSİA
Eski coğrafyada Anadolu'nun orta-batı ve kuzeybatı bölümünün bazı yerlerine verilen ad. Kuzeyde Marmara Denizi, doğuda Bythinia ve Frigya. güneyde Lydia, batıda da Troas ve Aiolis'le çevrelenmişti. Bu-günkü Balıkesir ilinin hemen hemen tamamını, Kütahya ilinin batısını, Manisa ilinin kuzeyini, İzmir ilinin kuzeybatısını, Çanakkale ilinin doğusunu ve Bursa ilinin de güneyini kapsamaktaydı. Mysia adının, Anadolu'ya Trakya'dan göçen Mys'lerden geldiği sanılmaktadır. Doğu Balkan kökenli olan bu boylar, İÖ. XIII. yüzyılın ikinci yarısında Troya'nın yıkılışından sonra bu kentte yerleştikleri ve ardından yukarıda sınırlan verilen alana yayıldıkları kabul edilmektedir. Dilleri konusunda herhangi bir bilgi yoktur.
Mysia adının Hellen dilinde karşılığı bulunamamıştır. Bu adın Hellen öncesi Anadolu dillerinden dönüştüğü ya da Frigcede "meşe" anlamına gelen sözcükten türeiniş olabileceği de tartışılmaktadır.
Mysia, başlıca iki bölgeden oluşmaktaydı: Kuzeyde bulunan Olympos Mysios (Mysia Tanrıdağı, bugünkü Uludağ) çevresine Mysia Minör (Küçük Mysia), güneyde bulunan Kaikos ırmağı (Bakırçay) çevresine ise Mysia Maior (Büyük Mysia) adıyla tanınmaktaydı. Öte yandan Makestos Çayı (Simav Çayı) ve gölü havzası da Abbaitis adıyla anılırdı. Bu son iki yöre arasında kalan alana Abrettene, günümüzdeki Bergama yöresine de Teuthrania denilmekteydi.
Bursa yöresi, zaman zaman Mysia ile Bythinia'nın çakıştığı kesim olarak her iki adla da anılmıştır. Ne var ki, Mysia'yı çağrıştıran "Misi" ve "Misebolu" gibi yer adları bulunmasına karşın, Bythinia adıyla ilgili herhangi bir ize rastlanmamaktadır. Örneğin Uludağ'ın batı dillerindeki bugünkü adı bile, hâlâ Olympos Mysios'tur.
Mysia'nın zenginliği maden ve ormanlarına dayanmaktaydı. Göknar ve meşe yönünden varsıl olan bölge, özellikle gemi yapımı için kereste sağlamakta önem kazanmıştı. Ayrıca bu ormanlardan karasakız ve terebentin de elde edilmekteydi. Tarım ürünleri yönünden de hayli tanınmış bulunan bölgenin maden zenginlikleri arasında, Bergama kuzeyinden çıkarılmakta olan bakır ilk sırayı almaktaydı.
Belli başlı yerleşmeler: Kyzikoz (Belkıs), Artake (Erdek), Miletepolis (Melde), Pagai (Biga), Adramyttion (Edremit) ve Per-gamon (Bergama).