PLİNİUS (Genç Plinius)
PLİNİUS (Genç Plinius)
(İtalya Comum 6l - Bithynia 113) Romalı yönetici, hukukçu ve edebiyatçı. Ro-
ma'nın Bithynia-Pontus eyâleti prokonsülü (eyâlet valisi) iken İmparator Traianus'a yazdığı ve sonradan Epistulae (Genç Plinius'un Anadolu Mektupları, İstanbul 2001) adıyla yayımlanan mektupları, Anadolu'nun o çağ tarihinin aydınlatılması bakımından büyük önem taşır. Tam adı Gaius Plinius Caccilius Secundus'tur. Babasının ölümü üzerine dayısı tarafından korundu. Roma'da döneminin ünlü edebiyat eleştirmeni Quin-tilianus'un derslerini dinledi. Dayısmın 79 yılındaki Vezüv patlamasında hayatım kaybetmesi üzerine, onun maddi ve manevi mirasçısı oldu. Bir yandan edebiyat çalışmalarını sürdürürken, bir yandan da avukatlık yapmaya başladı ve bu alanda ün kazandı. Devlet hizmetine girdi, bu amaçla bir ay süre ile askeri bir görev olan "tribinus"luk aşamasından geçti. 89 yılında "quaestor" olarak ilk önemli kamu görevine getirildi; bu görevi sırasında İmparator Domitianus'un beğenisini kazandı. 95'te "practor" oldu; bir soruşturma nedeniyle imparatorla arası açıldı ise de onun ölümü ve yerine Nerva'mn gelmesi üzerine yeniden yıldızı parladı. Ardından Traianus (salt. 98-117) döneminde, 100 yılında "consul" oldu; imparator tarafından "augur"lar mec¬lisine alındı.
Plinius'un asıl önemi, 111-113 yılları arasındaki Bithynia Eyâleti valiliği döneminde İmparator Traianus'la olan ve yayımlanmak üzere hazırladığı karşılıklı mektuplardır. Bu mektuplardan oluşan 10. Kitap, o çağda Roma egemenliğindeki topraklarda ve özellikle Bithynia çevresinde toplumsal, siyasal ve ekonomik ilişkilerin nasıl düzenlendiğini günümüze aktarması bakımından değerlidir. Bu mektuplarla oluşturulan yapıtm 17,18, 23, 58, 70 ve 81. mektupları Pııısa (Bursa); 31, 63-1 ve 67-1. mektupları Nicae (İznik); 47. mektupları da Apameia (Mudanya) üzerinedirCBafc BURSA, İZNİK, MUDANYA).
Plinius'un ne zaman öldüğü kesin olarak bilinmemektedir; ancak Traianus'la karşılıklı mektuplaşmalarının 113 yılında ansızın kesilmesi, bu yıl içinde Bithynia Eyâleti valiliği sırasında ölmüş olması gerektiğini akla getirmektedir.
