TEK, Ahmet Ferit
(Bursa 1877 - İstanbul 1971) Asker, siyaset adamı, gazeteci, diplomat, Kurtuluş Savaşı döneminde ve Cumhuriyet'in kuruluş yıllarında Maliye ve İçişleri bakanı. Bursa Işıklar Askeri Lisesi'ni, Harbiye'yi ve Erkânıharp Mektebi'ni bitirerek 1895'te kurmay yüzbaşı rütbesiyle orduya katıldı. Ancak politikayla uğraştığı gerekçesiyle ordudan çıkarılarak Trablusgarp'a sürgün edildi. 1900'de Fransa'ya kaçtı, burada siyasal bilimler okudu, Bu arada çeşitli gazetelerde rejim karşıtı yazıları yayımlandı. Ahmat Rıza Bey'le birlikte Şûra-yı Ümmet gazetesini çıkardı. 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilânından sonra İstanbul'a döndü ve Meclis-i Mebusan'da başkâtip olarak görev aldı. 1909'da Kütahya mebusu seçildi, içişleri Encümeni üyesi oldu. Mülkiye'de siyasi tarih okuttu. Balkan Savaşı patlayınca kurmay yüzbaşı rütbesiyle Çatalca cephesinde savaştı.
ittihat ve Terakki önde gelenleriyle anlaşmazlığa düştü, partiden çıkarıldı. Bunun üzerine Milli Meşrutiyet Fırkası'nı kurarak muhalefete geçti ve İlham gazetesinde başyazılar yazdı. Türk Ocakları başkanlığına seçildi. Gazetesinin kapatılmasından sonra, Birinci Dünya Savası bitinceye değin Sinop ve Bilecik'le sürgün yaşadı. Savaşın ardından Kiev konsolosluğu görevi verildi, Damat Ferit Paşa hükümetinde Nâfıa vekilliğine getirildi. Ekim 1919'da Milli Türk Fırkası'nı kurdu ve İtham gazetesini yeniden yayımladı. Mustafa Kemal Paşa'nın Sivas Kongresi sonrasındaki ilk bildirisi, gazetenin 19 ve 20 Ekim günlü sayılarında yayımlandı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda İstanbul mebusu olarak yer aldı. Meclis'in işgal güçlerince basılması üzerine önce Bursa'ya kaçtı, oradan Ankara'ya geçerek ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne katıldı. Fevzi Paşa (Çakmak) kabinesinde Maliye vekili olarak görev aldı (1920 -192D. Mustafa Kemal Paşa'nın özel temsilcisi sıfatıyla Paris'e gönderildi. Cumhuriyet döneminin İsmet Paşa (İnönü) başkanlığında kumlan ilk hükümetinde İçişleri bakanı oldu (1923-1924). Anadolu'daki eşkıyalık olaylarının bastırılmasında ve Köy yasasının çıkartılmasında etkili oldu. "150'likler" listesini hazırladıysa da, konuyla ilgili görüşmeler şuasında Refet Paşa (Bele) tarafından Damat Ferit hükümetindeki tutumu yüzünden eleştirildi, hakkında Ulusal Savaşın'a ve Mustafa Kemal'e karşı olduğuna ilişkin yayınlar yapıldı. Bunun üzerine bakanlıktan çekildi ve diplomaside görevlendirildi. 1925 - 1932 arasında Londra, 1933-1939 arasında Varşova, 1939 - 1943 arasında Tokyo büyükelçiliklerinde bulundu. Emekliye ayrılınca İstanbul'a yerleşti ve orada öldü.
