VİRE
VİRE
Osmanlı'nın yükseliş döneminde, kuşatılan bir kalede bulunanların, kaleyi teslim ederek güvenlik içinde ayrılmalarına izin verilmesi karşılığında ödenen para, kurtulmalık. Bu uygulama ilk kez Bursa'nın fethi aşamasında uygulanmıştır. Avusturyalı Osmanlı tarihçisi Joseph Von Hammer-Purgstall Osmanlı Devleti Tarihi adlı yapıtında, konuyla ilgili olarak, derin bir üzütü içinde şu bilgiyi vermektedir:
"Müteakiben [Atranos'un (Orhaneli) ele geçirilmesinden sonra] Orhan zafer san¬caklarını Olimp [Uludağ] eteğinde Pmar-başı'na ve doğu tarafından Bursa kapıları önüne dikti. Şehrin kumandanı şiddetli mu¬kavemete hazırlanmakta iken, Adronikos'dan [imparator] şehri teslim emri gel¬di. Kumandan otuz. bin Bizans altını mu¬kabilinde, ahalinin tamamının mallarıyla beraber çıkmakta serbest olmalarına ve kendisinin de Gemlik'e (Kios) gitmesine müsaade aldı. Köse Mihal tarafından idare olunan bu müzakere, yalnız içinde birçok muhafız ve sebatlı bir kumandan bulunan tamamiyle müstahkem bir şehrin harpsiz teslimiyle değil, otuz bin dukanın teslimini de netice itibariyle sağlamasıyla mühim¬dir; zira bu miktar, Hıristiyan hükümdarla¬rının hemen üç asır her yeni barış fasılasında sabit olmayan bir sulhe nail olabil¬mek için Türklere tediyesine mecbur ol¬dukları kurtuluş fidyesinin değişmez be-delini teşkil eder. Ancak onyedinci asır es¬nasında ZinaToruk müsâlehasmdadır ki [silâh bırakışmasında] Osmanlı beğlikçi kaeminin vergi kayıtlarından bu şart ebediy-yen çıkarılmıştır
