AZİZ NURİ BEY (Yeşilîzâde)
( ? - Yunanistan ? ) İşgal sırasında Yunanlılarla işbirliği yapan siyasetçi. 16 Ağustos 1921 günlü Yoldaş gazetesinde yayımlanan özgeçmişine göre Bulgaristan'dan Bursa'ya göçen bir ailedendir. Mezarı Filibe'de bulunan Yeşil Sinan Kadı soyundan Kazasker Yeşilî Nuri Molla'nın oğludur. Yaşamı hakkında yarıntılı bilgi yoktur. Bir süre bürokraside görev aldığı, Ebubekir Hâzım Bey'in Manastır valiliği sırasında burada hapishane müdürlüğü yaptığı bilinmektedir. Hürriyet ve İtilâf partisine girdi, İttihatçılara karşı uzun süre savaşım verdi. Mısır'a kaçtı veya sürüldü. Mondros Ateşkes Anlaşması'ndan sonra Bursa'ya döndü ve İtilâfçıların adamı Gümülcineli İsmail Bey'in valiliği döneminde (13 Mart 1919 - 27 Haziran 1919'dan önce) eski müftü ve mebus Ömer Fevzi Efendi'yle birlikte, Hürriyet ve İtilâf'ın kulüplerini (parti lokallerini) kurdu. 56. Tümen Komutanı Albay Bekir Sami Bey'in 27 Haziran 1919'da Bursa'ya gelmesinden sonra, yine Yoldaş'ta belirtildiğine göre, "Ankara'da kurulan ve adını Milli Hükümet olarak bildiren cemiyeti ortadan kaldırmak üzere ve bir cephe kurmak amacıyla vilâyet, kaza ve nahiyelerde dolaşarak özel teşkilât kurmuş olduğu suçlamasıyla" önce Kütahya'da, oradan da Uşak'a sürgün edildi. Sürgünü, Ebubekir Hâzım Bey'in Dahiliye Nâzırlığı döneminde Padişah Vahdettin tarafından gündeme getirildi, ancak üzerinde pek fazla durulmadı. Yunanlıların 22 Haziran 1922'de başlayan Anadolu içlerine birinci ilerleyişi ve 8 Temmuz'da Bursa'nın işgali üzerine serbest bırakıldı. Bursa'ya döndü ve işgalci Yunan ordusuyla tam bir işbirliği içine girdi. İşgali izleyen günlerden itibaren, daha önce Bursa'da 1912'den beri 1280 sayı yayımlandığı anlaşılan Adalet gazetesini satın aldı veya ele geçirdi. Haftada iki gün yayımlanan bu gazetede, İstanbul hükümeti yandaşı ve Ankara karşıtı yayın yaptı. Ulusalcı savaşımı şiddetle suçladı. Ağustos 1921'de Faik Bey'in yerine Vilayet Göçmen Müdürlüğü görevine getirildi. 17 N,san 1922'de Vali Nafiz Bey'in sağlığının bozulduğu gerekçesiyle görevden çekilmesi üzerine, işgalciler adına vali vekilliğini ele geçirdi. Bu durrum, Dahiliye Nezareti'nce uygun bulunmadı ve 17 Mayıs 1922 günü vali vekilliğine Numan Bey atandı. Ancak, yeni atanan vali vekilinin göreve başlamasını Yunanlılardan sağladığı destekle engelledi ve onu 22/23 Mayıs 1922 gecesi görevi terk etmek zorunda bıraktı.
8 Eylül 1922 gününe değin vali olarak Bursa'yı Yunanlılar adına yöneten Aziz Nuri, bu tarihte, Türk Ordusu'nun kazandığı zaferin boyutları iyice belirginleşip Bursa'nın kurtuluşunun yakın olduğu anlaşılınca ortadan kayboldu. Bir süre sonra Yunanistan'a kaçtığı öğrenildi. "Lozan" antlaşmasının ardından hazırlanan "Yüzellilikler" listesinde 40. sırayı aldı. Sonraki yaşamına ilişkin bilgi edinilemedi.
