BÜYÜKKUMLA
Gemlik İlçesi'ne bağlı köy. Gemlik körfezinin kuzey kıyısında, ilçe merkezine 9 kilometre uzaklıkta yurtiçine dönük yaz turizmi merkezi. Küçükkumla ile birleşmiş durundadır. Köy, eskiden iç kesimde dağ yamacında idi ve "Kumla-i kebir" adıyla anılmaktaydı.
1325 H. (1907) tarihli Hudavendigâr Vilâyeti Salnamesinde 99 hane olduğu kayıtlıdır. Kurtuluş Savaşı'nda, Yunan askerleri ve yerli Rum çetecilerin 21 Mayıs 1921 günü giriştikleri saldırı üzerine köy boşaltıldı. Köylüler Yarbay Demir Bey komutasındaki Türk milis güçlerinin koruması altında Yalova yönünde çekildi. Saldırganlar eski köyü yaktılar, köyde kalan hayvanlar öldürüldü.
Eski köyde en geç XVIII. yüzyılda yapıldığı anlaşılan Bakkal Pîrî Camisi ve kullanılmayan iki tarihi hamam vardır (Bak. BAKKAL PÎRÎ CAMİSİ, BÜYÜKKUMLA KÖY HAMAMLARI).
Nüfusun gelişimi: 561 (1927), 430 (1940), 511 (1955), 509 (1970), 547 (1980), 742 (1990), 736 (1997).
Ekonomisi büyük ölçüde yaz turizmine ve zeytinciliğe dayalı.
